airplanebooksbriefcase business cogs cross election entertainment fish house law lockmedicalpeopleselfservices socialtax

Atortut ikiuutit

Pissassarfiup sulisui atortut ikiuutit pillugit innuttaasunut, qanigisaasunut sullisisunullu siunnersuillutillu ilitsersuisarput killiffik aallaavigalugu mailikkut imaluunniit oqarasuaatikkut. Immikkut naliliineq, atortut ikiuutit qanoq atorneqarnissaannut naleqqussaaneq siunnersuinerlu pissassarnermut atatillugu ingerlanneqarsinnaavoq.

Atortut ikiuutit pillugit qanoq siunnersorneqarsinnaanerit sukumiinerusumik paasisaqarfigiuk saamiuip tungaani iserfissaq iserfigalugu: "Innuttaasunut, qanigisaasunut aamma suliassamut immikkut ilinniarsimasunut siunnersuineq."

Inatsit tunngaviusoq:
Inatsisit ’Inuit innarluutillit tapersersorneqarnissaannut Inatsisartut inatsisaat nr. 13, 12. juni 2019-imeersoq´ naapertorlugu inummut innarluutilimmut atortunik ikiuutinik pisaarniaraanni taava aningaasanik taperserneqarnissaq pisariaqarpoq atortoq ikiuut ukununnga tunngassuteqarpat, takuuk ’uunga ilitsersuut Inuit innarluutillit tapersersorneqarnissaannut Inatsisartut inatsisaat nr. 13, 12. juni 2019-imeersoq’;

- inuup innarluutaanut pineqartumut annertuumik iluaqusiisinnaappat
- inuup pineqartup ulluinnarni inuuneranut oqilisaataasinnaappat, imaluunniit
- inummut pineqartumut inuussutissarsiorneranut pisariaqarpat

Malugiuk Pissassarfiup ikiorsiiniutit pillugit aalajangiisinnaananilu atortunik ikiuutinik tunniussisinnaanngilaq. Kommunerisat aamma sullissisut taakkuupput aningaasaliissutinut aalajangiisussat.

Linkini tulliuttuni atortut ikiuutit pillugit atuarlutit, isumassarsiorlutillu paasisassarsiorsinnaavutit aamma ilitsersuutit nassaarisinnaavatit:

Atortut ikiuutit

Atortoq ikiuut inuup piginnaasaagut pitsaanerpaaffianiisikkumallugu innarluuteqarnermi unammillernartitat annikillisillugit iluaqusissavaa.  Arlalinnik assigiinngitsunik atortunik ikiuutinik pissarsisoqarsinnaavoq soorlu timikkut eqqarsartaatsikkulluunniit innarluutilinnut.  
Atortussaq ikiuut soorlu: issiavik assakaasulik (kørestol), uffarnermi issiavik, rollatori, perusuersartarfimmi atortoq (issiavittaa qullarlugu), maluginiutit sunniiviginiarlugit qipiit, allarpassuillu.

Ataani nittartakkani allassimasuni ikiuutit assigiinngitsut pillugit isumassarsiorlutillu ilisimasaqalersinnaavutit:

HMI-basen nittartagaq qallunaatuujuvoq atortut ikiuutit pillugit aallerfiusinnaasoq;
http://www.hmi-basen.dk/

Uani nittartakkami aamma isumassarsiorfigisinnaavatit atortut ikiuutit immikkut toqqakkanut tunngasut, sullitat aaliangersimanerusut eqqarsaatigalugit soorlu ADHD, autisme, inunnguuserinagu qaratsakkut ajoqusersimasunut isiginiarnermikkullu innarluutilinnut. 

Hjelpemiddeldatabasen taanna tassaavoq norskit atortut ikiuutit pillugit nittartagaat;
http://www.hjelpemiddeldatabasen.no/


Issiaviit kaassuartakkat & uuttortaaneq

Issiaviit kaassuartakkat

Issiaviit kaassuartakkat siunertarivaat nammineernerulernissap annertusinissaa aamma ikiuutaanissaa inummut innarluutilimmut ataavartumik pisussinnaajunnaarnermik nalaataqartumut.

Issiavik kaassuartagaq immikkut suliaavoq atortoq ikiuut, tamanna ima isumaqarpoq, issiavik kaassuartagaq inuup uuttuutaanut pisariaqartitaanullu naleqqussagaassasoq.

Issiavik kaassuartagaq inummut naleqqussarneqarsimanngippat ajortumik inissisimanerlutsitsilersinnaavoq sulilu annertunerusumik unammillernartoqalersitsisinnaalluni inummut innarluutilimmut. Aamma naleqqutinngitsumik pilertoqarsinnaavoq inummut innarluutilimmut navianartorsiortitsisinnaasumik.

Taamaattumik pingaaruteqarpoq issiavik kaassuartakkap uuttortarneqarnissaa inuk innarluutilik aallaavigalugu aamma nalilersorneqassaaq suut issiavimmut kaassuartakkamut piumasaqaataanersut,  ulluinnarni  inuup pisariaqartitaanut naleqquttuutinniarlugu.

Issiavik kaassuartagaq aningaasaliiffigineqarniarpat, ima iliortoqassaaq:

  • Inuk uuttortarneqassaaq (issiatillugu)
  • Inuup piginnaasai nalilersorneqassapput
  • Inuup avatangiisimigut atugai qanoq innersut naliliiffigineqassapput
  • Inuup ulluinnarni sammisartagai nalilersorneqassapput

Uana toorlugu uuttortaanermut Ilitsersuut PDF-filiusoq aajuk:
Issiavik kaassuartakkamik atuisussamillu uuttortaaneq


Sooq qulaani allassimasut nalilersornissai pisariaqarpa?

Inuit tamarmik assigiinngillat, aamma nammineq ulluinnarni aalajangersimasumik periaaseqartarput. Inuk innarluuteqaleruni imaluunniit timikkut innarluuteqaruni atortumillu ikiuummik pisariaqartitsilluni, pingaaruteqarpoq inuup ulluinnarisaanut periaasaanullu tulluuttumik atortumik ikiuummik toqqaanissaq.

Assersuutigalugu issiavik kaassuartakkamik aningaasaliissuteqarnermi imaluunniit inniminniilernermi pingaaruteqarpoq isiginiassallugu issiaviup kaassuartakkap atuussinnaassusaata inuup ulluinnarni suliarisartagaanut naleqquttuunissaa. Taassuma saniatigut aamma pingaaruteqarpoq issiavik kaassuartagaq eqqortumik timip ilusaanut inissisimalluartitsilluni atuuteqarnissaa, assersuutigalugit akisaasaq igiffissiaq aamma allat ikiuutit atortut,

Pissassarfiup sulisui killiffik aallaavigalugu atortut ikiuutit pillugit siunnersuisarput aamma ilitsersuisarput maili oqarasuaallu aqqutigalugit. Atortut ikiuutit pillugit immikkut naliliinerit, naleqqussaanerit siunnersuinerillu pisinnaapput Pissassarfimmi pissassarnermi.

Issiaviit kaassuartakkat assigiinngitsut:

Suussuseq

Nalilersuinermi tunngavissat

Siunertaq

 

 

Assartuut issiavik kaassuartagaq

 

(Transport kørestol)

  • inuk pisunniarnikkut piginnaasai annikillisimasut

     

  • Inuk minnerpaamik sap. ak. marloriarluni angerlarsimaffik qimallugu ikiorteqarluni anisariaqartoq

     

  • Inuup pisariaqartitai pisunnermi atortunik ikiuutinik matussuserneqarsinnaanngilaq

 

 

 

  • Inuk periarfissaqarpoq angerlarsimaffik qimallugu aninissaminut

 

Assaat atorlugit issiavik kaassuartagaq

(Manuel kørestol)

 

  • Inuk pisunniarnikkut annertuumik piginnaasai annikillisimasut imaluunniit pisussinnaajunnaarsimasoq

 

 

  • Inuk angerlarsimaffimmi aamma angerlarsimaffiup avataani nammineernerulersinnaavoq

 

 

Issiavik kaassuartagaq atoruminartoq

 

(Komfortkørestol)

 

  • Inuk ullormut issiavimik kaassuartakkamik naleqqussarsinnaasumik pisariaqartitsisoq

     

  • Inuk ullup ingerlanerani issialluni inissisimaffiata nalimmassarnissaanik aamma, imaluunniit issiatilluni inissisimanerata allanngortinnissaanik pisariaqartitsisoq

 

  • Inuk angerlarsimaffimmi angerlarsimaffiullu avataani angalaarsinnaavoq, ikiorneqarluni

     

  • Inuk pitsaasumik inissilluni issiasinnaavoq timaalu pitsaasumik ikorfartorneqarluni

 

 

 

 

Issiavik kaassuartagaq

immikkut naleqqussagaq

 

(Specialtilpasset kørestol)

 

 

  • Inuk pisussinnaajunnaarsimasoq timaatalu patajaannera aalasinnaassusaalu annikillerujussuarsimasut

     

  • Inuk ullormut ikiorneqarnissamik pisariaqartitsisoq kukkusumik inissittarnini pillugit

     

  • Inuk pisariaqartitsineq aallaavigalugu issiavik kaassuartakkap nalimmassarnissaanut imaluunniit allanngortinneqarnissanut pisariaqartitsisoq.

 

  • Inuk angerlarsimaffimmi angerlarsimaffiullu avataani angalaarsinnaavoq

     

  • Inuk issiatilluni inissisimaffimmini ikorfartorneqassaaq aamma naqitsinermik oqilisaanneqassaaq

     

  • Tunnganerup naqitsineranik ikininnerit, kukkusumik inissisimanerit aamma issialluni ajortumik inissisimaneq peqqutigalugu anniarnerit pinaveersaartinneqassapput.